طلا به مقدار زیادی در هسته زمین وجود دارد بنابراین ساخته دست بشر نیست. مطالعات اخیر نشان داده است که تشکیل آن زمینی نیست، بلکه ناشی از انفجار یک ابرنواختر یا برخورد دو ستاره نوترونی در حدود ۴ میلیارد سال پیش است.
این فلز گرانبها به دلیل چگالی بالای خود که ۲۰ برابر چگالی آب است در هسته زمین جای گرفته است. با گذشت زمان و به لطف فعالیت زمین گرمایی، طلا به اعماق قابل استخراج صعود کرده است. طلا یک فلز کمیاب است که قیمت بالای آن به این دلیل است.
انواع عیار طلا چیست؟
برای درک بهتر تفاوتهای رنگ طلا درک صحیح مفهوم “انواع عیار طلا” ضروری است. عیار که در انگلیسی با حرف “k” نشان داده میشود، واحدی است که برای اندازهگیری خلوص طلا که در جواهرات استفاده میشود. در جواهرسازی، عیار واحدی از اندازهگیری است که برای بیان خلوص یک فلز گرانبها استفاده میشود.
به ۲۴ قسمت مساوی تقسیم میشود که هر عیار کمی کمتر از ۴.۱۷ درصد از کل را نشان میدهد. لازم به ذکر است که عیار در گوهرشناسی نیز استفاده میشود. در این صورت، این یک واحد وزنی است که در آن ۵ قیراط ۱ گرم را نشان میدهد.
طلا ۲۴ عیار
رنگی گرم و طبیعی دارد. این طلای خالص ٪۹۹.۹۹ است و برای تبدیل شدن به جواهر بسیار نرم و انعطافپذیر است. طلای خالص ۹۹.۹۹٪. جواهرات ۲۴ عیار که تقریباً فقط توسط بزرگترین خانههای جواهرسازی ساخته میشوند، گرانترین هستند و به دلیل استفاده از طلا در خالصترین شکل خود، این امر قابل توجیه است.
طلای ۲۴ عیار به دلیل جبرانپذیری طلای بدون آلیاژ، اغلب حجیم است و در جواهرات کلاسیک کمتر دیده میشود. در مقابل، در طلای سرمایهگذاری به صورت شمش دیده میشود. نکته: طلای خالص، که به معنای واقعی کلمه (یعنی ۱۰۰٪) طلای خام نیز نامیده میشود، وجود ندارد.
طلا ۲۲ عیار
طلای خالص ۹۱.۶۰٪ طلای ۲۲ عیار است که کمی “انعطافپذیرتر” از طلای ۲۴ عیار است، اما به همان اندازه ارزشمند است و عمدتاً در شرق و خاورمیانه برای ساخت جواهرات عروسی استفاده میشود. به دلیل سختی کم، برای جواهرات با الماس یا سنگهای قیمتی توصیه نمیشود.
طلا ۱۸ عیار
از ۷۵% طلای خالص و ۲۵% فلزات دیگر مانند مس یا نقره و غیره تشکیل شده است. این عیار طلا رنگ زرد روشن کمتری دارد مثل گوشواره طلا. این عیار متداولترین عیار طلا در جهان و پرکاربردترین در جواهرات است. برای تشخیص یک جواهر ۱۸ عیار، عدد ۷۵۰ یا ۰.۷۵ روی آن حک میشود تا نشان دهد که جواهر حاوی ۷۵% طلا است.
طلا ۱۴ عیار
طلای 14 عیار که 58.5 درصد طلای خالص است کمی سخت تر از 18 عیار است. طلای خالص کمتری در جواهرات ۱۴ عیار وجود دارد که ۴۱.۵٪ از آنها از نقره یا مس تشکیل شده است. با این حال ضعیفتر بوده و در برابر ضربه و فشارهای مکرر حساستر است؛ همچنین به مواد شیمیایی، عرق کردن و آب حساستر است. طلای ۱۴ عیار با حفظ زیبایی طلا و ارائه آن با قیمتی کمتر همواره محبوب بوده است.
طلا ۹ عیار
طلای 9 عیار 37.5 درصد طلای خالص است. وجود فلزات دیگر در آلیاژ ۹ عیار باعث میشود که به راحتی اکسید شده و سریعتر درخشش خود را از دست بدهد. این عیار طلا به طور قابل توجهی مقرون به صرفه تر است و در واقع ارزش فروش مجدد کمی دارد. طلای ۹ عیار را باید از طلای روکش شده که از آلیاژی از فلزات (اغلب مس یا برنج) پوشیده شده با طلای ۱۸ یا ۱۴ عیار در اکثر موارد ساخته می شود، متمایز کرد.
جدول انواع عیار طلا
چگونه عیار طلای یک طلا را تشخیص دهیم؟
برای دانستن عیار (خلوص) یک طلا، راه حل های مختلفی وجود دارد که برخی از آنها سادهتر و در دسترستر از بقیه هستند که در ادامه بیان شده است:
با چشم غیرمسلح
تا حدی می توان سطح خلوص یک جواهر یا سکه طلا یا النگو طلا را تخمین زد. برای این کار کافی است به رنگ زرد روشن که مشخصه فلز خالص است، توجه کنید.
یافتن مهر طلا
اولین نشانه قابل اعتماد هک روی طلا است. دقت داشته باشید روی طلای اصل که برای مثال ۱۸ عیار است عبارت ۷۵۰ حک شده است که این از مهمترین نشانههای طلای اصل نسبت به طلاهای موجود است که ممکن است در عیارهای دیگری ارائه و تولید شده باشد.
تجزیه و تحلیل شیمیایی یا آزمایش لمسی
با سایش به دست میآید. این روش راه دیگری برای تعیین دقیق عیار یک جواهر طلا با توجه به واکنش مشاهده شده ارائه می دهد. یکی از اصلیترین آزمایشها برای این موضوع تست سنگ محک است که در بیشتر طلا فروشیها استفاده میشود.
استفاده از طیف سنج
امکان تجزیه و تحلیل سریع و ایمن با اشعه ایکس را فراهم میکند. بدین ترتیب میتوان بدون تخریب طلا، یک فلز گرانبها را تجزیه و تحلیل کرد.
چرا جواهرات تقریباً هرگز از طلای خالص ساخته نمیشوند؟
جواهرات طلای خالص، اگرچه برای فروش مجدد بسیار جذابتر و در ذهن همه ارزشمندتر هستند، اما تعداد کمی دارند. در واقع علیرغم خواص فیزیکی و شیمیایی فوق العاده، طلا همچنان نرم و مستعد آسیب های روزمره است.
برای رفع این “ضعف” جواهرسازان و طلافروشان از آلیاژ استفاده میکنند. این آلیاژها نه تنها رنگ، بلکه به خصوص سختی طلا و در نتیجه جواهر را تغییر میدهند. از جمله فلزات مورد استفاده میتوان به نقره و مس به عنوان دو عنصر اصلی و همچنین پلاتین یا روی اشاره کرد.
چگونه طلای ۱۸ و ۲۴ عیار را از هم تشخیص دهیم؟
اولین تفاوت بین طلای ۱۸ و ۲۴ عیار به دلیل عیار طلای آن است. طلای ۲۴ عیار ۹۹.۹٪ طلای خالص است، در حالی که طلای ۱۸ عیار ۷۵٪ است. این دو نوع طلا همچنین از نظر رنگ با هم تفاوت دارند. طلای ۲۴ عیار به رنگ زرد روشن است، در حالی که طلای ۱۸ عیار زردی و روشنی کمتری دارد. از نظر مقاومت، ۲۴ عیار خیلی نرم و ۱۸ عیار محکم و بادوام است.
بیشتر بخوانید: طلا آب شده یا بدون اجرت چیست و چه ارزشی دارد؟